powrót do listy wpisów

13 Stycznia 2020 Co może BGK razem z bankami spółdzielczymi?

Artykuł ukazał się w czasopiśmie Bank Spółdzielczy nr 4/594, październik-grudzień 2019

Tradycyjnie dobra współpraca banków spółdzielczych z Bankiem Gospodarstwa Krajowego pokazuje, jak ważna jest ciągłość wypracowanych relacji. Szczególnie, gdy przyświeca wspólny cel – wspomaganie rozwoju krajowych firm oraz polskiej gospodarki.

BGK od wielu lat wypełnia misję wspierania rozwoju polskiej przedsiębiorczości, dystrybuując środki unijne i krajowe. Ważnym, bo ostatnim ogniwem w procesie tej dystrybucji są lokalnie silne banki spółdzielcze. BGK dysponuje bogatą paletą produktów wypełniających lukę finansową pomiędzy dotacjami a finansowaniem komercyjnym. Środki Banku Gospodarstwa Krajowego wzmacniają siłę oddziaływania oferty produktowej banków spółdzielczych, które są naturalnym partnerem banku z misją także w tych wszystkich obszarach, których banki komercyjne unikają – oceniając ryzyko działalności jako zbyt wysokie, lub nieakceptowalne.

Współpraca pomiędzy bankami spółdzielczymi a BGK polega obecnie przede wszystkim na udzielaniu gwarancji spłat kredytu oraz premii technologicznej. Ale może być także szersza, do czego bank zaprasza sektor. Dla sektora banków spółdzielczych zarezerwowana została rola pośrednika finansowego szczególnie w programach mających wzmacnianie rozwoju i konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw, przy sprzyjaniu rozwojowi sieci Internetu szerokopasmowego, ale i w specjalnym programie mającym na celu taką przebudowę obiektów, by korzystanie z nich było ułatwione dla osób niepełnosprawnych.

Pożyczka unijna na rozwój firm
Bank Gospodarstwa Krajowego jest Menadżerem tzw. Funduszu Funduszy i w 15 województwach, razem z bankami i innymi instytucjami finansowymi wspierając przedsiębiorców. Dzięki pożyczce unijnej mogą oni poszerzyć działalność swojej firmy, czy zwiększyć zdolności produkcyjne. Pożyczka BGK ze środków unijnych może zostać przeznaczona także na inwestycje w nowe technologie, na działalność badawczo-rozwojową, zakup nieruchomości lub niezbędnego sprzętu dla firmy oraz na poprawę efektywności energetycznej. Można nią sfinansować część kapitału obrotowego. Pożyczka została zadedykowana spółdzielniom i wspólnotom mieszkaniowym planujących inwestycje termomodernizacji budynków wielorodzinnych. Jakie korzyści może uzyskać dla siebie bank spółdzielczy? Partnerzy BGK otrzymują wynagrodzenia w formie opłaty za zarządzanie, i mogą wzbogacić swoją paletę produktów kredytowych. Banki spółdzielcze, które na co dzień wspierają przedsiębiorców poszukujących kapitału na start mogą doskonalić swoje kompetencje i wzbogacać doświadczenie przy dystrybucji i wsparciu przedsiębiorstw, szczególnie mikro, małych i średnich firm. W oczywisty sposób nawiązywać też relacje biznesowe, pozyskując nowych klientów.

Gwarancje Biznesmax dla firm
Wdrażanie innowacji w firmach wiąże się z niemałymi wydatkami. Kto jak kto, ale banki spółdzielcze o tym dobrze wiedzą. Obniżeniu kosztu kredytu i zmniejszeniu ryzyka operacyjnego może pomóc gwarancja spłaty Biznesmax, finansowana z Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Zabezpiecza ona spłatę kredytu udzielonego mniejszej firmie przez bank kredytujący współpracujący z BGK. Obejmuje do 80% kwoty kredytu (maks. 2,5 mln euro) i udzielana jest na okres do 20 lat. Jest bezpłatna i dodatkowo zawierać może dotację refundującą znaczną część odsetek.

Wniosek o gwarancję przedsiębiorca składa razem z wnioskiem o kredyt w jednym z banków współpracujących z BGK. Banki spółdzielcze mogą składać do BGK wnioski o wyznaczenie limitu gwarancji Biznesmax w dowolnym momencie. Zakres kosztów finansowanych kredytem zabezpieczonym gwarancją Biznesmax, oprócz kosztów inwestycyjnych, obejmuje kwoty brutto (w tym VAT), kapitał obrotowy, koszty osobowe, koszty produkcji powstałe w trakcie i po zakończeniu inwestycji, koszty przedwdrożeniowe (np.: obrona patentów, testy, walidacje wprowadzanych na rynek produktów) oraz koszty związane z umiędzynarodowieniem wdrożonych innowacji.

Kredytem z gwarancją Biznesmax można również finansować inwestycje proekologiczne – w odnawialne źródła energii, w tym w coraz popularniejsze instalacje fotowoltaiczne.

Pożyczka szerokopasmowa
Bank Gospodarstwa Krajowego pełni również rolę Menadżera Funduszu Funduszy w projekcie pn. Wdrożenie instrumentów finansowych w ramach osi priorytetowej I „Powszechny dostęp do szybkiego Internetu” Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014–2020, aktywnie angażując się w proces rozwoju szerokopasmowego Internetu. Preferencyjne pożyczki mogą być udzielane dostawcom szerokopasmowego Internetu oraz jednostkom samorządu terytorialnego. Cechują je: niskie oprocentowanie (nawet 0,25%), wysoka kwota pożyczki (do 50 mln zł), karencja w spłacie kapitału (do 2,5 roku), brak prowizji i opłat od części środków UE oraz możliwość wydatkowania środków z pożyczki na zarówno inwestycje, jak i wsparcie płynności firmy, akwizycje czy przejęcia innych przedsiębiorców telekomunikacyjnych.

Bank spółdzielczy, podejmujący współpracę z BGK, pożyczkę może udzielać na zasadach komercyjnych lub preferencyjnych. Ale w każdym przypadku pobiera dla siebie opłatę za zarządzanie. W ostatnim roku do grona współpracujących z BGK partnerów dołączyły również banki spółdzielcze.

Fundusz Dostępności
Jest to projekt na rzecz włączania osób wykluczonych lub potencjalnie wykluczonych z życia społecznego. Środki z tzw. Instrumentu pożyczkowego mają pomóc tym, którzy z powodu niepełnosprawności mają trudności w swobodnym poruszaniu się. W pierwszej fazie wdrażania programu wsparcia udzielać będzie bezpośrednio BGK, natomiast w dalszej fazie planowany jest wybór pośredników finansowych, banków, oczywiście także spółdzielczych. Korzyścią banku, oprócz pełnienia ważnej roli społecznie użytecznej, będzie wynagrodzenie z tytułu udzielanego wsparcia, a także możliwość zbudowania bazy nowych klientów. Głównymi zaletami pożyczek są ich preferencyjne warunki – niskie, stałe oprocentowanie (nawet 0,15% w skali roku), długi okres spłaty (do 20 lat), karencja w spłacie kapitału (do 6 miesięcy), a także brak limitu kwotowego pożyczki. Pożyczki będą więc dostępne także dla tych, którzy nie mogliby skorzystać z komercyjnych źródeł finansowania. Program zakłada również możliwość umorzenia kapitału pożyczki nawet do 40%. Oferta skierowana jest do szerokiej grupy odbiorców – zarówno jednostek samorządu terytorialnego, podmiotów administracji rządowej, spółek komunalnych, szkół wyższych, jednostek naukowych, spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych oraz TBS-ów.

Pożyczki dla Podmiotów Ekonomii Społecznej (PES)
BGK stara się stworzyć system wsparcia dla Podmiotów Ekonomii Społecznej (PES). Bankowi powierzono m.in realizację projektu z Działania 2.9 „Rozwój ekonomii społecznej” Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020, w efekcie czego powołano Krajowy Fundusz Przedsiębiorczości Społecznej (KFPS), którego BGK jest menedżerem. Uruchomiono nie tylko system preferencyjnych pożyczek, ale także gwarancji kredytowych.

– Banki spółdzielcze są naturalnym partnerem dla przedsiębiorstw społecznych nie tylko z uwagi na charakter ich działalności, ale także z powodu doskonałej znajomości społeczności lokalnych, w których działają – podkreśla Przemysław Cieszyński, członek zarządu BGK.

Dzięki porozumieniu BGK i zrzeszeń banków spółdzielczych, PES mogą korzystać z kredytów dostępnych w bankach spółdzielczych zabezpieczanych gwarancją. Łączna wartość tych kredytów w specjalnym Funduszu Gwarancyjnym dla PES może wynieść nawet 25 mln zł, z możliwością podwyższenia tej kwoty. Podmiotom ekonomii społecznej kredytów będą udzielać banki zrzeszające (BPS i SGB-Bank) oraz zrzeszone w nich banki spółdzielcze. Wniosek o udzielenie gwarancji PES klient będzie składał w banku, w którym ubiega się o kredyt/pożyczkę. Produkt jest dedykowany mikro, małym i średnim podmiotom ekonomii społecznej. Pojedyncza gwarancja może sięgnąć kwoty 500 tys. złotych, ale nie może przekraczać 80% kwoty kredytu lub pożyczki (bez odsetek i innych kosztów związanych z kredytem/pożyczką). Gwarancje mogą być udzielane na czas nie dłuższy niż okres kredytowania, wydłużony o 3 miesiące, wynoszący maksymalnie 102 miesiące dla gwarancji zabezpieczających kredyty obrotowe (na bieżącą działalność PES) oraz maksymalnie 123 miesiące – w przypadku gwarancji do kredytów inwestycyjnych.

Dla rolników
Bank Gospodarstwa Krajowego wdraża także pilotażowy projekt gwarancji, które mają ułatwić rolnikom oraz przedsiębiorcom z sektora przetwórstwa rolno-spożywczego dostęp do kredytów inwestycyjnych oraz obrotowych. Środki ze specjalnego Funduszu Gwarancji Rolnych pozwolą na udzielenie gwarancji do wysokości ok. 839,7 mln zł, zabezpieczając spłatę kredytów o wartości ok. 1,1 mld złotych. Fundusz Gwarancji Rolnych (FGR) to pierwszy na rynku fundusz gwarancyjny dostępny dla rolników – producentów tzw. produkcji podstawowej. Inicjatywa jest realizowana w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (PROW). Wartość projektu to 50 mln euro, z czego 31,8 mln euro pochodzi z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. W poprzednie programy o zbliżonym charakterze, dofinansowane ze środków europejskich, m.in. w program „de minimis” dla MŚP „Wspieranie przedsiębiorczości z wykorzystaniem poręczeń i gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego”, zaangażowanych było dużo banków spółdzielczych. Nowy program został zaadresowany specjalnie do rolników i przetwórców rolnych. Wszelkie formalności związane z pozyskaniem i wystawieniem gwarancji do kredytu obrotowego lub inwestycyjnego załatwią oni w swoim banku. Gwarancje będą do wykorzystania w bankach kredytujących jeszcze w tym roku. O dostępności nowego produktu w danym banku BGK będzie informował na bieżąco swojej stronie internetowej.

– Bank Gospodarstwa Krajowego jest w trakcie zawierania umów z bankami. Jest duże zainteresowanie tym projektem ze strony sektora bankowego, w tym banków spółdzielczych. Jeśli gwarancje BGK znajdą uznanie wśród rolników, czy przetwórców i będą z nich korzystać, nie wykluczamy wzrostu alokacji i zwiększenia skali działania Funduszu. Chcę przy tym podkreślić, że gwarancje FGR są bezpłatne – powiedziała „Bankowi Spółdzielczemu” Halina Wiśniewska, dyrektor Departamentu Gwarancji i Poręczeń w BGK. Z gwarancji będą mogli skorzystać producenci podstawowej produkcji rolnej jak również przedsiębiorcy przetwarzający i wprowadzający do obrotu zarówno produkty rolne jak i te, które powstają w wyniku przetwarzania produktów rolnych. Ułatwią one dostęp do kredytu przedsiębiorcom nie dysponującym odpowiednim zabezpieczeniem kredytu, zdejmując z nich konieczność zastawiania majątku. Zwiększą też dostępność tym z krótką historią kredytową.

Gwarancja BGK jest bezpłatna i może zabezpieczyć kredyt do wys. 80% jego wartości. Maksymalna jej kwota nie może przekroczyć: 5 mln zł dla rolnika lub 10 mln zł dla przetwórcy, z zastrzeżeniem dostępnego dla przedsiębiorcy limitu pomocy de minimis. Może ona być udzielana na okres nie dłuższy niż 183 miesiące (albo 120 miesięcy w przypadku gwarancji stanowiącej pomoc de minimis) – dla kredytu inwestycyjnego, lub 51 miesięcy – dla kredytu obrotowego i obejmować okres nie dłuższy niż okres kredytu wydłużony o 3 miesiące. Przy kredytach obrotowych gwarancja z FGR nie może objąć kredytu wyższego niż 200 tys. euro (w przeliczeniu na PLN, wg kursu średniego NBP z dnia udzielenia gwarancji).

– Dzięki współpracy z BGK, banki spółdzielcze podnoszą atrakcyjność swojej oferty, zyskują niższe koszty ryzyka czy możliwość zdobycia branżowego know-how w oferowaniu produktów finansowych ze środków publicznych. Ponadto mają możliwość pozyskania wynagrodzenia za obsługę programów w roli pośrednika finansowego – powiedział „Bankowi Spółdzielczemu” Paweł Chorąży, dyrektor zarządzający Pionem Funduszy Europejskich w BGK.

– Korzyści są obustronne, gdyż dzięki tej kooperacji BGK nawiązuje współpracę z partnerami doskonale znającymi rynek lokalny i mającymi sieć kontaktów. BGK ma też możliwość skuteczniejszego dotarcia do odbiorców na rynkach lokalnych dzięki sieci placówek należących do banków spółdzielczych – konkluduje Paweł Chorąży.

powrót do listy wpisów